صورت: ره زن یا ره نما؟
بحثی در اصالت معنا و هویت دو گانه صورت در اندیشه مولانا
«دکتر سعید رحیمیان دانشیار دانشگاه شیراز»
چکیده:
اصالت معنا را می توان در تناظر با خدامحوری و وحدت هستی، رکن اساسی جهان بینی مولانا دانست.
در این مقال، ضمن توضیح اصالت معنا در سه جنبه مبدئیت، محتوا بودن و غائیت، به مجاز بودن عالم صورت و ویژگی های صورت از جمله: محدودیت، تکثّر، فرعیّت، زوال، تضاد و ابزارمحوری پرداخته می شود و ضمن بیان هویت دوگانه صورت که به جهت همین هویت هم می تواند ره زن و مانع و هم ره نما و مقرّب باشد.
بیت «ای بسا کس را که صورت راه زد/قصد صورت کرد و بر الله زد» با بیان آرای پنج تن از شارحان مثنوی از قدما (لاهوری، اکبرآبادی، عبداللطیف، خواجه ایوب و سبزواری) تفسیر می شود و در نهایت، تفسیر منتخب با لحاظ دو ساحت منطق درون متنی و برون متنی طرح و بر آن استدلال می شود.
دانلود فایل PDF
